Του Φώτη Κυζάκη
Μέσα στην κρίση, το ελληνικό κομματικό σύστημα στην ουσία μεταβλήθηκε τελείως. Μετά τον εκλογικό σεισμό του 2012 και την άνοδο ενός αριστερού κόμματος στην θέση της εν αναμονή κυβέρνησης, κατέρρευσε τόσο ο κλασσικός δικομματισμός όσο και το μετεμφυλικό σύστημα του αριστερού αποκλεισμού (αν θεωρήσουμε το ΠΑΣΟΚ κεντροαριστερό και όχι αποκλειστικά αριστερό).
Οδηγηθήκαμε λοιπόν σε έναν πολυκομματισμό ή καλύτερα σε ένα σύστημα των δυόμιση κομμάτων (κυβέρνηση ΝΔ(-ΔΗΜΑΡ)-ΠΑΣΟΚ, κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) με κυβερνήσεις συνεργασίας δύο ή και τριών κομμάτων.
Το κομματικό σύστημα αλλάζει και τα αίτια μπορούμε να τα βρούμε στην διασπασμένη κοινωνία. Η φούσκα των προεκλογικών υποσχέσεων του 2009 σε συνδυασμό με το διάγγελμα της 23ης Απριλίου στο Καστελόριζο, έγιναν προάγγελος της κατάρρευσης. Το σύστημα κατέρρευσε τελικά τον Μάιο του 2012 καθώς τα δύο πάλαι πότε μεγάλα κόμματα του δικομματισμού δεν συγκέντρωσαν αθροιστικά ούτε 35%, ενώ για πρώτη φορά είχαμε μια εφτακομματική Βουλή. Τόσο στην Νέα Δημοκρατία όσο και στο ΠΑΣΟΚ υπήρξαν διαρροές ψήφου. Εμφανίστηκαν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, η Χρυσή Αυγή, η Δημοκρατική Αριστερά αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ του 26%. Η κοινωνία έχασε την εμπιστοσύνη στους κομματικούς εθνοπατέρες και απευθύνθηκε σε πιο μικρά κόμματα αναδεικνύοντας κάποια από αυτά πρόωρα σε κόμματα εξουσίας. Οι μνημονιακοί-αντιμνημονιακοί κάλυψαν το δίπολο της Δεξιάς-Αριστεράς φτιάχνοντας ένα εκρηκτικό κλίμα τόσο μέσα στο κοινοβούλιο όσο και στην κοινωνία, στους δρόμους και στα Εξάρχεια του καθενός μας.
Το ίδιο μοτίβο συνεχίστηκε και κατά τον Ιανουάριο του 2015 με την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, που μπορούμε να πούμε ότι συμμάζεψε το σύστημα, φτάνοντας κοντά στην αυτοδυναμία. Η διαιρετική τομή* του μνημόνιο-αντιμνημόνιο εδραίωσε ξανά δύο μεγάλα κόμματα με το κόμμα του χώρου της κεντροαριστεράς να προσεγγίζει παραπάνω την αριστερά και όχι το κέντρο όπως συνέβαινε συνήθως. Το σύστημα των δυόμιση κομμάτων αντικαταστάθηκε και αναδείχθηκε ξανά σχεδόν ο δικομματισμός.
Και λέω σχεδόν καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έφτασε σε απόσταση αναπνοής από την αυτοδυναμία και για να κυβερνήσει αναγκάστηκε να στηριχθεί στο κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων.
Ένας νέος σεισμός όμως φαίνεται να συμβαίνει!
Η Συμφωνία των Πρεσπών και η προσπάθεια του Πρωθυπουργού να μιμηθεί την στρατηγική του Ανδρέα Παπανδρέου με το ΠΑΣΟΚ-Δημοκρατική Συμπαράταξη του 1989, έτσι ώστε να μην χρεωθεί εξολοκλήρου την ήττα που δείχνουν οι δημοσκοπήσεις (τόσο το 1989 όσο και το 2019), φέρνει το κομματικό σύστημα ξανά μπροστά στην αλλαγή.
Το κάλεσμα για προοδευτική συσπείρωση απέναντι σε μια διασπασμένη και υπερβολικά φιλόδοξη Δεξιά, που από την μία κλείνει το μάτι στον Νεοφιλελευθερισμό και από την άλλη στον Εθνικισμό, ανοίγει τον δρόμο για τον Διπολισμό (στην εκλογές συμμετέχουν πολλά κόμματα αλλά συνασπισμένα σε πόλους). Η δημιουργία, από τον Αλέξη Τσίπρα, προοδευτικού πόλου που θα εκτείνεται από της παρυφές της κεντροαριστεράς μέχρι και τις αρχές της κομμουνιστικής αριστεράς, αναγκάζει τον Κυριάκο Μητσοτάκη να πράξει το ίδιο με σκοπό την ισορροπία ισχύος. Αυτό το βλέπουμε από την ΝΔ-κοποίηση του ΛΑΟΣ αλλά και των μαζικών στηρίξεων των κομμάτων του φιλελεύθερου κέντρου (πχ Δράση) στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Παρόλαυτα φαίνεται ότι η Συμφωνία των Πρεσπών κάνει αντιφατικά πολύ δύσκολο το έργο του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας αφού παρατηρούμε ότι ο χώρος της Δεξιάς διασπάται ποικιλοτρόπως. Κάθε μήνα ιδρύεται ένα νέο κόμμα στον χώρο της Κεντροδεξιάς δημιουργώντας διαιρετικές τομές εντός της ΝΔ (Καραμανλικοί, Εθνικόφρονες, Φιλελεύθεροι κλπ) αλλά και εκτός αυτής, στην Δεξιά κοινωνία. Η πολυδιάσπαση του δεξιού πόλου μπορεί να είναι καταστροφική για το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη καθώς ενδέχεται να μην καταφέρει να ανταγωνιστεί επαρκώς την τσιπραϊκή συσπείρωση και να φέρει ένα αποτέλεσμα που θα καταστήσει δύσκολη την αυτοδύναμη διακυβέρνηση της χώρας από τον ίδιο.
Κόμματα όπως, Νέα Δεξιά του Φάηλου Κραδινιώτη, Δύναμη Ελληνισμού του Δημήτρη Καμμένου, Έλληνες Ριζοσπάστες του Σάββα Τσιτουρίδη, Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου και πολλά άλλα ασκούν πολύ μεγαλύτερη εκλογική και πολιτική πίεση στην Νέα Δημοκρατία από αυτήν που ασκούν κόμματα όπως το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη, η Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη ή η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου στο κυβερνών κόμμα.
Ακόμα όμως και το Κίνημα Αλλαγής, που θα μπορούσαμε να πούμε αποτελεί τον δεύτερο και ανταγωνιστικότατο παράγοντα στον χώρο της Κεντροαριστεράς, φαίνεται να ασκεί ελάχιστη πίεση καθώς δεν είναι λίγα τα στελέχη του που αποχωρούν κατηγορώντας το για Δεξιά στροφή. Το καλό στην όλη υπόθεση είναι ότι γνωρίζουμε με ποιόν/ποια πρόκειται να κυβερνήσει η Νέα Δημοκρατία μέσα στο 2019.
Βρισκόμαστε λοιπόν πολύ κοντά στην δημιουργία ενός Προοδευτικού και ενός Εθνικού Πόλου που θα αναταράξουν το κομματικό σύστημα. Νικητής από αυτόν τον νέο σεισμό θα αναδειχθεί ο ικανότερος να αντιληφθεί τις συνθήκες που επικρατούν στο ιδεολογικό του τόξο και επιτρέψτε μου να πω ότι η Άκρα Δεξιά είναι ασυνεννόητη!
*Οι διαιρετικές τομές έχουν μεγάλη σημασία για το κομματικό σύστημα καθώς σύμφωνα με τον γνωστό τύπο P=C+1 (όπου P είναι ο αριθμός των κομμάτων και όπου C είναι ο αριθμός των διαιρετικών τομών) ο αριθμός των κομμάτων είναι συνήθως κατά ένα μεγαλύτερος από τον αριθμό των διαιρετικών τομών.
Διευθυντής της Εναλλακτικής
Γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2000 στην Περαία Θεσσαλονίκης με καταγωγή από την Χρυσούπολη Καβάλας. Στην Θεσσαλονίκη τελείωσε Γυμνάσιο και Λύκειο, ενώ στην συνέχεια ξεκίνησε τις σπουδές του στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2018 εκδόθηκε από τις Εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ το μυθιστόρημα του ΡΙΖΕΣ ΕΝΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗ.
Τον Μάρτιο του 2020 εκδόθηκε από τις εκδόσεις iWrite, το δοκίμιο πολιτικής ανάλυσης του “Αλέξης Τσίπρας: Η τετραετία της ωρίμανσης”.
Έχει έντονο ενδιαφέρον για την πολιτική, ενώ τα άρθρα του περιστρέφονται γύρω αντικείμενο της πολιτικής ανάλυσης και των κομματικών σχηματισμών.
Το Μάρτιο του 2019 μαζί με μια ολιγομελή ομάδα φοιτητών ίδρυσε την Εφημερίδα “Εναλλακτική”- Η Προοδευτική Ενημέρωση
